İş Güvenliği Malzemeleri
İş güvenliği malzemeleri; zorlu koşullarda ve tehlikeli işlerde işçinin güvenliğini sağlamak ve korumak amacı ile üretilmiş özel ekipmanlardır.
İş Güvenliği Malzemeleri Nelerdir?
İş güvenliği malzemelerinin en bilinenleri; ayakkabı, koruyucu gözlük, göz koruyan losyonlar, baret, toz maskesi, gaz maskesi ve yağmurluk olarak bilinmektedir. Çalışan işçileri oluşabilecek bir kaza anında koruyacak giysi ve ayakkabılar haricinde kimyasal tulumlarda kimya endüstrisinde sıkça kullanılan iş güvenlik malzemelerinin başında gelmektedir. İş güvenliği malzemeleri içerisinde eldiven, önlük, dizlik ve uyarıcı tabelalarda yer almaktadır.
İş Güvenliği Nedir?
İş güvenliği; bir işyerinde çalışan işçilere sağlıklı bir ortam sunmak, işçileri çalışılan ortamın olumsuz yanlarından korumak, işçilerin yapılan iş ile uyum içinde olmasına katkı sağlamak, yapılan iş sırasında oluşabilecek kazaları engellemek veya zararı en aza indirmek, kaza sonrası oluşabilecek maddi manevi zararları engellemek ve üretim verimini artırmak için alınan kurallar bütünüdür.
İş Güvenliği Malzemesi Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Günümüzde her sektörde ya da her firmada yapılan işe ve çalışma ortamına göre birçok farklı risk faktörü gözlemlenmektedir. Teknolojinin hızla ilerlemesi ve buna bağlı olarak sanayileşmenin artması ile işyerlerinde çalışan işçilerin güvenliği konusunda birtakım açıklar ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu açıkların fark edilmesi ve önlemler alarak çalışan işçinin can kaybını ve yaralanma riskini en aza düşürmek büyük önem taşımaktadır.
Bir işyerinde oluşabilecek risk faktörlerinin önüne geçmek adına yasalar ve yönetmelikler çıkarılmıştır. Yasalar ve yönetmelikler çerçevesinde iş güvenliği malzemelerinin belirlenen testlerden geçmesi ve sertifika bulundurma zorunluluğu bulunmaktadır.
İş güvenliği malzemelerinin sağlaması gereken şartlar aşağıda liste halinde verilmiştir.
● Risk faktörleri belirlenmeli ve uygun malzemeler seçilmelidir.
● Kullanım sırasında tam koruma sağlamalıdır.
● Güvenlik malzemesi risk yaratmamalı, riski önlemelidir.
● Çalışılan ortama uygun malzeme olmalıdır.
● Güvenlik malzemesi kullanacak işçiye tam ve uygun olmalıdır.
● CE sertifikalı ürünler tercih edilmelidir.
● Kullanım kılavuzu yer almalıdır.
● Güvenlik malzemesini kullanan işçiler malzeme hakkında bilgilendirilmelidir.
İşe Uygun İş Güvenliği Malzemesi
İş güvenliği malzemelerinin en temel amacı işyerlerinde çalışan işçilerin yaşayabilecekleri kazaların önüne geçmek ve işçinin güvenliği en iyi şekilde sağlamaktadır. İş güvenliği malzemesi seçiminde malzemeye ne kadar ihtiyaç duyulduğu ve malzemenin iş koşullarını ne derece de karşılayacağı belirlenmelidir. İş güvenliği malzemesi alırken, alınan ürünün CE sertifikası kontrol edilmeli ve CE sertifikalı ürünler tercih edilmelidir.
Kişisel Koruyucu Ekipmanlar ve Özellikleri Nelerdir?
Bir işyerinde çalışan işçilerin ve çalışılan ortamın güvenliği göz ardı edilerek üretilen birçok iş güvenliği malzemesi bulunmaktadır. Güvenlik faktörü göz ardı edilerek üretilen ekipmanlar, ekipmanı kullanan işçiyi rahatsız eder ve işçinin ekipman kullanımını bırakmasına neden olabilir. Belirtilen sorunlar göz önüne alındığında kullanılacak iş güvenliği malzemelerinin kalitesi oldukça büyük önem arz etmektedir.
Kişisel koruyucu ekipmanlar işyerlerinde çalışan işçilerin güvenliğinin yanı sıra çalışılan ortamın güvenliğini de sağlamaktadır. Kişisel koruyucu ekipmanlar ise şu alt başlıklar altında sıralanmış ve incelenmiştir;
● Göz Koruması
● Baş Koruması
● Solunum Sistemi Koruması
● İşitme Duyu Koruması
● Giyinme
● Koruyucu Ayakkabılar
● Koruyucu Eldivenler
● Kişisel Aksesuarlar
● Hijyen
Göz Koruyucu Ekipmanlar ve Özellikleri Nelerdir?
Göz koruyucu malzemeler; işyerlerinde çalışan işçilerin gözlerini tozdan, kaynak kıvılcımlarından, buhardan, metal parçalarından ve benzeri ortama göre değişiklik gösteren durumlardan korumaya yarayan ekipmanlardır. Çalışan işçiler bu gibi durumlardan meydana gelebilecek iş kazalarını engellemek veya en aza indirgemek için göz koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır. Göz koruyucu ekipman olan emniyet gözlüklerinin dayanıklı ve sağlam olması yanında yan korumalara da sahip olmalıdır. Yapılan işin ve çalışılan ortamın durumuna göre koruma gözlüğü seçilmelidir.
Bileme işinde çalışan bir işçinin küçük metal parçalarına karşı uygun bir gözlük seçmesi ya da kaynak işi ile uğraşan bir işçinin kaynak gözlüğü veya yüz siperliği kullanması ekipman seçimine örnek olarak verilebilir.
Göz Koruyucu Ekipmanlar;
● İş güvenliği gözlükleri
● Esnek iş güvenliği gözlükleri
● Buğulanmaz iş güvenliği gözlükleri
● Ergonomik iş güvenliği gözlükleri
● Çapak gözlükleri
● Kaynak maskeleri-Kaynak gözlükleri
● Şahsa ait gözlükle kullanılabilen iş güvenliği gözlükleri
● Göz duşu
Baş Koruyucu Ekipmanlar ve Özellikleri Nelerdir?
Baş koruyucu ekipmanlar işyerlerinde çalışan işçilerin bir kaza sonrası kafa bölgesini korumak için üretilmiş özel ekipmanlardır. Baş korumasını sağlamak amacı ile kullanılan ekipman ise baret olarak belirlenmiştir.
Baretler işçiyi yukarıdan düşen cisimlerden, başı vurmadan ve düşme sonucu oluşacak yaralanmalardan korumak amacı ile üretilmiştir. Baretlerin ön kısımları biraz daha uzundur ve bu uzunluk yağmurlu ortamlarda su akışını sağlayarak işçilere rahat bir çalışma ortamı sağlamaktadır. Baretler inşaat, demir-çelik sanayi, lojistik, gemi inşaatı, madencilik ve benzeri birçok farklı sektörde kullanılan önemli bir ekipmandır.
İş güvenliği baretleri EN 397 standardına uygun olarak üretilmiş olmalıdır. İş güvenliği baretleri farklı renklerde olup her bir renk bir personeli simgelemektedir. Baretlerin renkleri ve anlamları;
● Beyaz Baret: yöneticileri, mimarları, mühendisleri, teknikerleri ve ziyaretçileri temsil eder.
● Sarı Baret: İşçileri temsil eder.
● Turuncu Baret: Ustabaşını temsil eder.
● Yeşil Baret: Sağlık çalışanını temsil eder.
● Mavi Baret: Bakım grubunu ve formenleri temsil eder.
● Kırmızı Baret: İş güvenliği ekiplerini, yangın ekiplerini, savunma personellerini ve kalite kontrol ekiplerini temsil eder.
Solunum Sistemi Koruyucu Ekipmanlar ve Özellikleri Nelerdir?
Solunum sistemi koruyucu ekipmanlar; çalışılan ortamda bulunan toz, duman, gaz, zararlı buhar yayan kimyasallar ve benzeri durumlara karşı işçiyi koruyan maskelerdir. Solunum sistemine zarar verecek ortamlarda kullanılan maskeler rahat ve güvenli bir şekilde solunum yapmayı sağlamaktadır. Maske seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli unsur ise çalışılan ortama uygun filtre seçimidir.
Solunum sistemi koruyucu maskeler;
● Toz Maskeleri
● Karbon Filtreli Maskeler
● Yarım Yüz Gaz Maskeleri
● Tam Yüz Gaz Maskeleri
İşitme Duyusu Koruyucu Ekipmanlar ve Özellikleri Nelerdir?
İşitme duyusu koruyucu ekipmanlar uzun süreli gürültüye veya yüksek desibelli seslere maruz kalacak işçilerin duyu kaybını önlemek amacı ile üretilmiş malzemelerdir.
İşitme duyusu koruyucu ekipmanlar;
● Kulaklıklar
● Kulak Tıkaçları
● Barete Takılabilen Kulaklıklar
Giyinmenin Önemi Nedir? Kıyafet Tercihi Nasıl Yapılmalıdır?
İşçilerin çalıştıkları ortamda giydiği kıyafetlerin dayanıklı, rahat ve kullanışlı olması gerekmektedir. Tercih edilen iş kıyafetlerinin çok bol veya çok dar olmaması da önemli bir unsurdur. Çok bol tercih edilen kıyafetler hareketli makinelere sıkışabilirken çok dar tercih edilen kıyafetler hareket etmeyi kısıtlayarak iş yapmaya engel olmaktadır. Uzun kıyafet tercihi farkında olmadan keskin veya sıcak nesnelere değme riskini azaltmakta ve oluşacak kazaların önüne geçmeyi sağlamaktadır.
Koruyucu Ayakkabılar ve Özellikleri Nelerdir?
İşyerlerinde çalışan işçiler ayak bölgelerini korumak için çelik burunlu ve kaymaz tabanlı dayanıklı ayakkabılar kullanmalıdır. Çelik burunlu ve kaymaz tabanlı ayakkabılar işçiyi, ayağa düşen malzemelerden veya ayağı bir yere çarpma sonucu oluşacak yaralardan korumaktadır. İşyerlerinde kullanılan koruyucu ayakkabılar çalışılan ortama ve yapılacak işe göre farklılık göstermektedir.
Koruyucu Ayakkabı Çeşitleri;
● Klasik İş Ayakkabıları
● Diğer İş Ayakkabıları
● Çizmeler
● Lastik Çizmeler
● Boy Çizmeleri
Koruyucu Eldivenler ve Özellikleri Nelerdir?
Koruyucu eldivenler işçilerin ellerini zararlı maddelerden, keskin nesnelerden, yüksek sıcaklıklardan ve bu gibi tehlikeli durumlardan korumayı sağlayan özel ekipmanlardır. Koruyucu eldiven işçinin eline tam olmalı ve eldiven seçimi çalışılan ortama uygun bir eldiven olmalıdır.
Koruyucu eldiven çeşitleri;
● Örgülü Eldivenler
● Dikişli Eldivenler
● Kaynak Eldivenleri
● Kimyasal Dayanımlı Eldivenler
● Bileklik
Hijyen Nasıl Sağlanmalıdır?
İş güvenliğinin en önemli unsurlarından bir tanesi de hijyene önem vermek ve hijyen kurallarına uymaktır.