DEPO EKİPMANLARI

Depo Nedir?

Yazımıza depo ne demektir? Diye başlarsak daha sağlıklı olacaktır. Araştırma yaptığımızda depo kelimesinin anlamı olarak bir malın toptan satıldığı ve çokça bulunduğu yer olarak bizlere sunulmaktadır. Bir diğer anlamı ise korunmak, saklamak gerektiğinde kullanamak için bir şeyin konduğu yer.

Depolama: Belirli bir noktadan gelen ürünlerin belirli bir süre saklanıp, korunması, başka bir yere gönderilmek üzere bekletilmesi olarak adlandırılabilir. Depolanma süresi kısa olursa buralara dağıtım merkezi denilmektedir. Eğer uzun olursa buralar depolama merkezleridir.

-Katma değer ile üretilen bir merkez olarak karşımıza çıkar.

-Ekipmanların tercih edilmesi ve kullanılması uzmanlık gerektirmektedir.

-Envanter yönetimine hâkim olmamız gerekmektedir.

-Aynı zaman da bir kâr merkezidir.

-Nitelikli iş gücü gerektirmektedir.

Depo Ne Değildir?

-Tek başına bir maliyet merkezi değildir.

-Vasıfsız çalışanların yer aldığı bir yer değildir.

-Ürünlerin gelişi güzel atıldığı bir ortam değildir.

Depolama Faaliyetleri

Kontrol etmek, teslim almak, yerleştirmek, sayım yapmak, kontrol etmek gibi faaliyetleri yürütmektedirler. Katma değer üretilen bir merkezdir. Profesyonel bir bakış açısını ve sistemli olarak çalışmayı gerektirmektedir. Depo bir ara noktadır. Tedarikçiler, üreticiler, perakendeciler için deponun çok büyük bir önemi vardır. Uluslararası ticarette, ithalat ve ihraçta da yeri önemlidir.

Depolamanın Aşamaları

-Kamyon

-Römork

-Konteyner vb.

-Taşıma aracının depoya geliş zamanın planlanması

-Aracın gelişi ve boşaltılması

-Ürünün depoya girişi

-Rafa yerleştirilmesi

-Müşteriye uygun hazırlanması

-Depodan çıkış

-Ürünün araca yüklenmesi

-Müşteriye teslim edilmesi

Depo Hizmetlerinin Görevleri

-Ürünün belirli bir süre için korunmasını sağlamaktadır.

-Müşterinin talebinin eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini sağlar.

-Ürünleri ayrıştırır.

-Siparişe uygun ürünleri hazırlar.

Depo Ekipmanları

Depolarda malzemeleri taşıma, yükleme gibi uygulamalar farklı depo ekipmanları kullanarak yapılmaktadır. Bu ekipmanların ortak akışı ise depodaki işleyiş yükünü azaltmak ve zamandan tasarruf sağlamaktır. Malzeme taşımasında farklı uygulamalar gerekmektedir. Bu yüzden farklı depo ekipmanları bulunur. Bazen bir ürünün bir noktadan diğerine taşınması gerekirken diğerinin bir rafa yerleştirilmesi gerekmektedir. Bu durumda da bu faaliyetleri yapan çeşitli makineler vardır.

Forklift: Bunlar çeşitli malzemeleri önünde bulunan çatalları ile kaldırabilen makinelerdir. En çok yükleme ve boşaltma işleminde kullanılmaktadırlar. İstifleme de de kullanılabilirler. Farklı asansör sistemleri vardır. Bu asansör sistemin de uygulama gereksinimleri ve kaç metrede çalışılacağı göz önüne alınmalıdır. Motor türlerine göre ayrılmaktadırlar.

Trans palet: Malzeme taşımaya yarayan depo aletidir. Manuel veya akü enerjisiyle çalışan tipleri mevcuttur. Malzemeleri yatay zeminde kolaylık ile taşıyabilmektedir. Özellikle perakende uygulamalarında tercih edilirler. İnsan gücü ile taşınamayacak veya zor ürünlerin teslimat ve yüklemesinde kolaylık sağlamaktadır. Akülü transpaletler manuellere göre daha fonksiyonel olmaktadırlar.

Yük Çekme Makinesi: Trans paletin yeterli olmaması durumda kullanılır. Taşınacak malzemelerin ağırlık bakımında fazladır. Genelde arkalarında yük bağlanılarak sipariş toplama uygulamalarında kullanılmaktadırlar. Tek seferde 3 tona yakın yük çekebilme kapasiteleri vardır. Vakitten kazandırırlar. Yüksek verimli olarak kullanılırlar.

Yüksek Seviyeli Sipariş Toplayıcılar: Sipariş toplama sürecinde raflardaki malzemeler sevkiyat için toplanarak gönderilmeye hazır hale getirilmektedir. Özellikle depo alanı dikeyse yani yüksek raflar bulunuyor ise en sık tercih edilen ekipman yüksek seviyeli sipariş toplayıcılar olmaktadır. Yükselebilen platformları vardır.

Sabit Çatallı ve Yükselebilen Çatallı Sipariş Toplayıcılar: Yatayda genişleyen depolarda kullanılmaktadırlar. Operatör kabini yükselmez sadece çatalıyla zemin üzerinden malzemeleri raflardan toplar.

Dar Alan Sipariş Toplayıcılar: Çok dar depolarda kullanılmaktadırlar. Hareket imkânın kısıtlı olduğu yerlerde çok kolaylık sağlamaktadır. 14 metre kadar yüksekliğe ulaşabilmektedirler. Malzemeleri kolaylık ile istifleyebilirler.

Yan Forklift: Dar raf koridorlarında tercih edilirler. Dar raf aralarında kolaylık ile hareket edebilirler. Yatay yönde yengeç yürüyüşü şeklinde hareket ederler. Ağır yükler için de özele yan forklift ürünleri bulunmaktadır.

Ürün

Depolama ilk önce her şey çekirdek ürünle başlamaktadır. Depo içerisindeki ürünlerin özellikleri; dayanıklı, dayanıksız olması, raf ömrü vb. şeyler saklama koşullarını belirlemektedir. Ürünler meyve, sebze olabilir. İlaç, tekstil, kimyasal madde veya herhangi bir malzeme olabilir. Depo içerisindeki ürünün doğru saklanması gerekir. Çünkü bu saklanma koşulları ürünün raf ömrünü etkilemektedir. Dolayısıyla ürünlerin doğru bir şekilde muhafaza edilmesi de uzmanlık alanı gerektirmektedir.

Ürün Hakkında Bilgiler

Kimyasal özellikleri, saklama koşulları, raf ömrü, ürünün ticari değeri, boyutları, ağırlık, miktar, ürün numarası, ürün açıklaması, ürün grubu, paket başına ürün parça sayısı, palet başına ürün parça sayısı, uyulması gerekli yasal çerçeve ürüne ilişkin tüm bilgiler son derece önemlidir. Depolama da öncelik ürünü ve özelliklerini öğrenmektir. Aksi taktirde verimsizlikle karşılaşılabilir. Depolamadaki ürünler çekirdek ürün, paketlenmiş ve paketlenmemiş ürün olarak ayrılmaktadır.

Hizmet

İlk önce kamyon, römork, konteyner gibi taşıma araçlarının depoya geliş zamanı planlanır. Sonra araç gelir ve boşaltılır. Ürün depoya girer. Rafa yerleştirilir. Daha sonra müşteri için uygun bir şekilde hazırlanır. Depodan çıkar. Araca yüklenir. Müşteriye teslim edilir.

Depo Hizmetleri

Günümüzde depo ürün ile birlikte meydana getirilen hizmetler bütününe dönüşüm göstermektedir. Depo hizmetleri sadece ürünü belli bir süre korunmasını ve özelliklerini kaybetmesini sağlamakla kalmaz aynı zamanda müşteri taleplerini eksiksiz yerine getirir.

Paletli yük: Deponun yarattığı katma değer konusuna uygulamadan deponun yarattığı perakende sektöründen ofis ve kırtasiye ürünlerinin dağıtımıdır. Yurtiçi ya da uluslararasından depoya gelen paletli ürünü ayrıştırmak için hayli çaba gerekmektedir.

Depoya gelen paletli ürün kontrol edilerek rafa yerleştirilir. Daha sonrasında teslimat listesi ve takvim hazırlanır. Miktar ve fiyat kontrolü yapılır. Tüm süreçler bilgisayar programları ile sistem üzerinden gerçekleştirilir. Tüm satış noktasına zamanında ve eksiksiz bir şekilde ihtiyacın gönderilmesi için depo içerisinde siparişler hazırlanır. Ürün gruplara ayrılırken farklı ürün kalemleri bir araya getirilmekte partiler tamamlandıktan sonra sevk edilmektedir.

Depo Çeşitleri

Hava Koşullarında Korunma Derecesine Göre Sınıflandırma

Açık Hava Depoları: Bu depolarda dört tarafı ve üzerini kapatan herhangi bir yapı yani bina bulunmaktadır. Depo sahasını tel örgü veya metal bir malzeme ile çevrilmiştir. Bu tür depoların maliyeti düşük olmaktadır. Bu depolarda ki malzemeler büyük oranda yağmur, güneş, sıcak ve soğuk havaya karşı korunmaya ihtiyaç duymamaktadır. Bu alanda depolanan ürünler; araç, makine, tuğla, demir hurda vb. şeylerdir.

Kapalı Depolar: Çok çeşitli malzemelerden imal edilmiş yapı türlerinden oluşabilmektedir. Amaç muhafaza edilen malzemeleri hava koşullarına karşı korumaktır.

Soğuk Hava Depoları: Kapalı depoların özel bir türüdür. Temel amacı ürünü bozulmadan muhafaza edebilmektir. Et, balık, süt, yoğurt, dondurma, sebze, meyve gibi ürünler bu tür depolarda muhafaza edilmektedir.

Otomasyon Düzeyine Göre Sınıflandırma

Geleneksel Depolar: Genellikle raf sistemi ve başta forklift olmak üzere mekanik araçlarla donatılmış depolara verilen isimdir. Ortalama 6-7 metre civarındadırlar. Raf sistemleri buna göre ayarlanmıştır.

Yüksek Yoğunluklu Depolar: Ürün girişi ve çıkışı oldukça yüksektir. Depoda yüksek irtifa rafları yer almaktadır.

Otomatik Depolar: Bu depolarda insan faktörü en aza indirilmiştir. Bilgisayar destekli operasyonlar yapılmaktadır. Hata ve kayıplar ortadan kaldırılmaktadır. Verimlilik artışı sağlanmaktadır.