Elektrik & Tesisat Malzemeleri

Yazımıza başlamadan önce elektrik ve tesisatın tanımını yapmak daha doğru olacaktır.

Elektrik: Çekim gücü ile elektronların belirli bir noktaya doğru hareket etmesi ile oluşan enerjiye elektrik denilmektedir. Elektrik ile ilgili bazı kavramlarda da bakmak yararlı olacaktır.

Elektrik Akımı: Bir iletken kesitin içerisinden serbest elektronların geçmesine de elektrik akımı denilmektedir. Elektrik akımının birimi amperdir. Elektrik akımının akması için o devrenin açık değil kapalı devre olması gerekmektedir. Devrenin açık olması durumda bu devreden elektronlar geçemezler ve elektrik akımı da oluşmaz.

Elektrik Voltajı: İletken devrelerden akış sağlayan elektronlara da elektrik voltajı denilmektedir. Burada akımın oluşması için kuvvet gereklidir. Elektronlar bu kuvvet sayesinde hareket ederler. Bu da elektriği oluşturur. Elektronlarda voltaj adı verilen kuvvetle hareket ederler.

Direnç (Rezistans): Bir iletken vardır bu iletkenin iki uç noktasına da gerilim uygulanır. Ve serbest elektronlar yer değiştirir. Bu gerilim ile akım her uca hareket eden zorluklarla karşılaşmış olur. Oluşan zorluklar elektronların geçişini etkiler ve geciktirir. Bu duruma da direnç adı verilir.

Elektrik Enerjisi: Eğer direncin üzerinden akım geçerse elektrik enerjisi ısı enerjisine dönüşmüş olur. Voltaj devreye uygulandıktan sonra da devreden geçen akım çarpılır ve elektrik gücü ortaya çıkar.

Tesisat: Tesisat bir işin sağlanmasına yardımcı olan araçların uygun yerlere yerleştirilmesi ve bu araçların tümüne verilen isimdir. Tesisat iki çeşittir. Mekanik ve Elektrik Tesisatı. Şimdi bunların anlamlarında ve içeriklerine bakalım.

Mekanik Tesisat Alanları:

1) Isıtma Tesisatı: iç ortam ve dış ortamda ki ısı kaybını karşılama olarak çalışmaktadır. Kullanılan mekânları istenilen sıcaklıkta tutmayı amaçlarlar

2) Sıhhi Tesisat: Pis suyun atılmasından, atık suyun arıtılmasından, yangının söndürülmesinde, yapı için gerekli olan suyun temininden, depolanmasından sorumludur.

3) Yangın Tesisatı: Olası bir yangın da insanlara ve eşyalara zarar vermeden yangını söndürmek amacıyla kurulan bir sistemdir.

4) Klima Tesisatı: Borular vasıtasıyla soğutulmuş akışkanın soğutucu cihazlara gönderilme işlemidir. Merkezi ve lokal olmak üzere ikiye ayrılır.

5) Havalandırma Tesisatı: Kapalı bir alana temiz hava sağlama işlemidir. İçeri temiz hava girerken içerideki kirli havanın dışarı atılması işlemidir.

6) Güneş Enerjisi Tesisatı

7) Doğalgaz Tesisatı: Doğalgazı evlerimize, işyerlerimize, sanayi tesislerine güvenilir bir şekilde aktarma işlemidir.

8) Asansör Tesisatı: İnsanların yüksek katlara kendilerini ve yüklerini taşımlarını kolaylaştırmak için yapılmış bir tasarımdır.

9) Basınçlı Hava Tesisatı: Endüstriyel tesislerde kullanılır. Makineler için gerekli olan havanın tesisata verilmesi işlemidir.

10) Medikal Gaz Tesisatı: Daha çok sağlık tesislerinde kullanılır.

11) Çamaşırhane ve Mutfak Tesisatı: Çamaşırhane ve mutfakta kullanılan ürünlerin temizliğinin belirlenmesi işlemidir.

12) Buhar, Kondends, Kızgın Su ve Kızgın Yağ Tesisatı: Yüksek sıcaklıklarda kullanılan farklı akışkanlar ile ilgili tesisattır.

13) Havuz Tesisatı: Yüzme ve süs havuzlarında filtreleme, dezenfeksiyon, su ısıtma gibi konuları içermektedir.

14) Mekanik Otomasyon: Modern yapılarda çalışmakta olan elektrikli sistemlerin otomatikleştirilmesi içi yapılan kavram.

15) Fenni Muayene: Tesisatların standartlara uygun olup olmadığını kontrol eden tesisat alanıdır.

Elektrik Tesisatı Alanları

1)Güç Dağıtım Tesisatı

2)Yedek Güç Sistemleri

3)Aydınlatma

4)Reaktif Güç Kompanzasyonu

5)Koruma Sistemleri

6)İletişim Sistemleri

7)Yangın Algılama ve Alarm Sistemleri

8)Güvenlik Sistemleri

9)Özel Sistemler

Elektrik Malzemeleri

·         Dirençler: Karbon da yapılırlar. Üzerinden akım geçince çalışmaya başlarlar. Akımı sınırlandırırlar

·         Kondansatörler: Bunun için iki iletken levha ve bir yalıtkan lazımdır.

·         Bobinler: İletkenden yapılırlar. Kullanıldıkları devrede elektromanyetik özelliği her yere taşırlar

·         Transformatörler: Transformatörler bobinlerden yapılır. Voltajın düşürülmesi ve yükseltilmesi için kullanılır.

·         Transistörler: Yarı iletken maddeden yapılmış elektronik devre elemanlarıdır. İlk başta diyota benze ama yapı ve çalışmasıyla ondan çok farklıdır.

·         Tristörler: Endüstriyel amaçlı devre elemanıdır.

Entegre devreler: kullanımı ve çalışması özel olan devre elemanlarıdır

Bazı elektrik malzemeleri hakkında bilgiler

Linye nedir?

Dağıtımdan prizin bağlandığı yere kadar olan kısımdır

Sorti nedir?

Linye ile priz arasındaki bağlantı hattıdır

Parafudur nedir?

Çeşitli nedenlerle oluşan gelirim yükselmelerini sınırlandırmak için tasarlanmış bir sistem

Topraklama nedir?

Elektrik tesislerinde aktif olmayan bölümlerin bir elektrot yardımı ile toprakla birleştirilmesi işlemidir

Topraklama çeşitleri

1)Koruma Topraklaması: işletme araçlarının aktif olmayan kısımlarının topraklanması

2)işletme Topraklaması: Tesisin normal işlemesi için yapılan topraklamadır

3)Fonksiyon Topraklaması: Bir işletim sisteminin fonksiyonlarını yerine getirmek için yapılan topraklamadır.

1.      Tesisat Malzemeleri

2.      Bina içerisinde sıcak su ve soğuk su dolanımını sağlamak için kullanılan malzemelerdir.

3.      Demir tesisat malzemeleri

4.      Demir boru uzatmalar, deve boynu, demir te borular

5.      Demir boru uzatmalar belirli ölçülerde ve belirli inçlerde olmaktadır. Boruların uzatılması için kullanılırlar

6.      Kaplin tesisat malzemeleri

7.      Adaptör, manşon, te, dirsek ve kör tapalardır. Daha çok bahçe sulama işlerinde kullanılır.

Vana çeşitleri

·         Bunlar Küresel vana, stop vana, şiber vana, çek valf ve filtreli pislik tutuculardır.

·         Küresel vana sulamacılıkta kullanılan malzemedir

·         Stop vana bina girişlerinde kullanılan malzemedir

·         Şiber vana girişlerde kullanılan malzemedir.

·         Çek valf gaz gibi akışkanların tek yönlü geçişine izin veren mekanik bir kontrol valfidir. Bazı yerlerde gaz akışı içinde kullanılmaktadır.

·         Pislik tutucular ise boru hatlarındaki yabancı maddeleri filtre ederler.

Kelepçeler

Kullanım amacı olarak plastik boruların birleştirilmesinde ve bir malzemenin bir yere sabitlenmesinde kullanılır.

Boru Bağlantı Malzemeleri

1.      Manşon: İki borunun birbirine eklenmesi için kullanılan eklenti malzemesidir.

2.      Dirsek: Tesisatta doğrultuyu değiştirmek için kullanılır. Suyun akış yönünün değişmesine yardımcı olurlar. Birkaç derece olmak üzere dirsekler vardır Bunların dereceleri 22.5,45 ve 90 dır. Farklı malzemelerden yapılabilirler

3.      Nipel: İki boruyu birbirine bağlar.

4.      Hortum Rekoru: Ucuna hortum takılması gereken her alanda kullanılır.

5.      Dip Klapesi: Pompanın hava yapmaması için mutlaka kullanılması gerekir.

6.      Te: Bir giriş bir de çıkışı bulunmaktadır. Yön değiştirici olarak kullanılır.

7.      Konik Rekor: Sabit iki ucu hareket ettirmeden birbirine bağlar.

Tesisat Ölçüm Cihazları

1.      Manometre: Sıvı ve gazların basıncını ölçmeye yarayan bir alettir. Pek çok çeşidi vardır. Çapları ve giriş çıkışları farklı olabilir.

2.      Termometre: Sıvının sıcaklığını ölçerler. Dijital ve kalem tipleri bulunur. Pek çok çeşitleri bulunmaktadır.

Sıhhi Tesisat Malzemeleri

1.      Lavabo Süzgeci: Genellikle alüminyum malzemeden üretilir. Lavabomuzda gidere akan suyun arasında yabancı maddeleri tutmaya yarar

2.      Musluk Contası: Musluklarımızın herhangi bir sızıntıya mahal vermemek için yapılmış bir maddedir.

3.      Rezervuar iç takımı: Sifon içlerindedir. Sifonda tutulan suyu tuvalet giderine boşaltarak giderde tıkanıklık oluşmasını engeller.

4.      Musluk Salmastrası: Muslukları açıp kapatmamızda bize yardımcı olur.

5.      Su sayaçları: Kullandığımız suyun miktarını ölçerek kullanım bedelimize ulaşmamızı sağlamaktadır.

6.      Atık su tahliye borusu: çamaşır bulaşık makinesi gibi temizlik sonrasında kullanılan suyu yaşama alanımızdan uzaklaştırır.

7.      Küresel vanalar: Genellikle rezervuar vanalarının ağızlarında bulunur